niedziela, 12 lipca 2015

Systemy oznaczania zębów

System Zsigmondy’ego

Metoda ta polega na rysowaniu kąta obok liczby oznaczającej ząb, który stanowi wycinek krzyża uzębienia. Uzębienie mleczne wyróżnia się liczbami rzymskimi, w przeciwieństwie do stałych, które oznacza się liczbami arabskimi.


System wg Mühlreitera (łaciński)
Zgodnie ze wzorem zębowym człowieka (ICPM) system ten uwzględnia fakt, że człowiek posiada w każdym łuku po każdej stronie kolejno dwa siekacze, jeden kieł, dwa przedtrzonowce i trzy trzonowce (w uzębieniu mlecznym brak jest przedtrzonowców i jednego trzonowca).
 (zęby stałe)
M3 M2 M1 P2 P1 C I2 I1
I1 I2 C P1 P2 M1 M2 M3
M3 M2 M1 P2 P1 C I2 I1
I1 I2 C P1 P2 M1 M2 M3
(zęby mleczne)
m2 m1 c i2 i1
i1 i2 c m1 m2
m2 m1 c i2 i1
i1 i2 c m1 m2

Oznaczenia literowe pochodzą z łaciny (wielkie litery dla zębów stałych, małe dla zębów mlecznych):
  • I – siekacze (incisivi)
  • C – kły (canini)
  • P – przedtrzonowce (premolares)
  • M – trzonowce (molares)

System Zsigmondy'ego/Palmera (ćwiartkowy, PNS (ang. Palmer’s Notation System)

Do oznaczania zębów mlecznych stosuje się litery od A do E.


System Haderupa ( duński, plus/minus).
Haderup w swojej numeracji zrezygnował, w przeciwieństwie do Zsigmondy'ego, z bezpośredniego odnoszenia się do krzyża uzębienia. Wprowadził on oznaczenie „+” dla zębów górnych oraz „-” dla zębów dolnych. Nie bez znaczenia jest też strona, po której znajduje się dany symbol. Znak „+” bądź „-” ustawiony po prawej stronie liczby oznacza ząb prawy, a po lewej stronie ząb lewy. Do oznaczania zębów mlecznych Haderup zdecydował się używać również cyfr arabskich, jednak dla rozróżnienia ze stałymi pozycję zęba mlecznego poprzedzał literą l (łac. lacteus – mleczny), później zmieniono literę na jedno zero wiodące.

 (zęby stałe)
8+ 7+ 6+ 5+ 4+ 3+ 2+ 1+
+1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8
8-  7-  6-  5-  4-  3-  2-   1-
-1  -2  -3  -4  -5  -6  -7  -8
(zęby mleczne)
05+ 04+ 03+ 02+ 01+
+01 +02 +03 +04 +05
05-  04-  03-  02-  01- 
 -01  -02  -03  -04  -05

System Haderupa z poprawką Allerhanda


Poprawka dotyczy oznaczenia zębów mlecznych cyframi rzymskimi.

V+ IV+ III+ II+ I+
+I +II +III +IV +V
V-  IV-  III-  II-  I- 
 -I  -II  -III  -IV  -V

System Viohla (międzynarodowy, FDI, dwuwskaźnikowy, TDS (ang. two digitsystem)

Kolejność numerowania ćwiartek (po lewej zęby stałe, po prawe – mleczne). Ząb zakolorowany na czerwono ma oznaczenie 37.
górne prawe – 1# górne lewe – 2#
18 17 16 15 14 13 12 11 | 21 22 23 24 25 26 27 28
R --------------------------------------------------- L
48 47 46 45 44 43 42 41 | 31 32 33 34 35 36 37 38
dolne prawe – 4# dolne lewe – 3#



górne prawe – 5# górne lewe – 6#
55 54 53 52 51 | 61 62 63 64 65
R --------------------------------- L
85 84 83 82 81 | 71 72 73 74 75
dolne prawe – 8# dolne lewe – 7#


System uniwersalny (UNS (ang. universal numbering system), amerykański, Parreidta, ADA)

Zębom stałym przypisuje się liczby od 1 do 32 zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Numeracja zaczyna się od trzeciego zęba trzonowego prawego szczeki (1), biegnie wzdłuż łuku zębowego do lewego trzeciego trzonowego zęba żuchwy (17), a kończy na trzecim trzonowcu prawym żuchwy (32).

Zęby mleczne oznacza się według tej samej zasady literami od „A” do „T”.

 (zęby stałe)
1   2   3   4   5   6   7   8
  9 10 11 12 13 14 15 16
32 31 30 29 28 27 26 25
24 23 22 21 20 19 18 17
(zęby mleczne)
A B C D E
F G H  I J
T S R Q P
O N M L K
(zęby mleczne – alternatywa)
  1d   2d   3d   4d   5d
  6d   7d   8d   9d 10d
20d 19d 18d 17d 16d
15d 14d 13d 12d 11d

System uniwersalny (Navy Notation)

W tym systemie zęby są numerowane tak samo jak w UNS jedynie w innej kolejności – nie zgodnie ze wskazówkami zegara, ale oba łuki od prawej (pacjenta) do lewej. Tak więc górny łuk jest numerowany tak samo, a dolny w odwrotnej kolejności. Dla zębów mlecznych zmiana jest analogiczna
 (zęby stałe)
1   2   3   4   5   6   7   8
  9 10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31 32
(zęby mleczne)
A B C D E
F G H  I J
K L M N O
P Q R S T