Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg Blacka

Klasyfikacja ubytków wg Blacka:

Klasa I – ubytki rozpoczynające się w zagłębieniach anatomicznych wszystkich powierzchni zębów, a więc na powierzchniach:

• zgryzowych zębów przedtrzonowych i trzonowych (powierzchnie żujące)
• podniebiennych zębów trzonowych górnych
• policzkowych zębów trzonowych dolnych
• podniebiennych siekaczy bocznych górnych

Klasa II – ubytki rozpoczynające się na powierzchniach stycznych zębów przedtrzonowych i trzonowych. Mogą one później rozszerzyć się na powierzchnię żującą.

Klasa III - ubytki rozpoczynające się na powierzchniach stycznych zębów przednich (siekaczy i kłów) z zachowanym brzegiem siecznym.

Klasa IV – ubytki rozpoczynające się na powierzchniach stycznych zębów przednich (siekaczy i kłów) z uszkodzonym brzegiem siecznym.

Klasa V – ubytki rozpoczynające się w 1/3 przyszyjkowej na powierzchniach przedsionkowych i językowych wszystkich zębów.

Klasa VI – ubytki rozpoczynające się na brzegu siecznym, szczytach guzków, listewkach brzeżnych, 2/3 dokoronowych powierzchni zęba.

Klasyfikacja ubytków próchnicowych ze względu na ich lokalizację:

• miejsce 1 – bruzdy i zagłębienia anatomiczne (podobnie jak w klasie I wg Blacka)
• miejsce 2 – powierzchnie styczne zębów bocznych i przednich poniżej punktu stycznego
• miejsce 3 – okolica przyszyjkowa korony lub odsłonięty korzeń

Stadia zaawansowania (głębokości) zmian próchnicowych:

• stadium 0 – początkowe uszkodzenie szkliwa (caries incipiens, macula cariosa)
• stadium 1 – minimalne zmiany w szkliwie i zębinie
• stadium 2 – umiarkowane zmiany w zębinie
• stadium 3 – duży ubytek, znaczne osłabienie tkanek zęba, które może doprowadzić do odłamania guzków lub brzegów siecznych podczas żucia
• stadium 4 – utrata znacznej części tkanek zęba wskutek rozległej próchnicy

Literatura:

• Z. Jańczuk (pod red.) „Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, warszawa 2011
• L.V. Barnett (red) „Asystowanie w stomatologii. Podręcznik dla asyst i higienistek stomatologicznych”, Wydawnictwo Medyczne URBAN&PARTNER, Wrocław 2006

Mała powtórka z łaciny

Próchnica zębów – Caries dentinum

Próchnica początkowa – Caries incipiens

Próchnica powierzchniowa – Caries superficialis

Próchnica średnia – Caries media

Próchnica głęboka – Caries profunda

Próchnica ostra – Caries acuta

Próchnica przewlekła – Caries chronica

Próchnica prosta – Caries simplex

Próchnica powikłana – Caries complicata

Próchnica okrężna – Caries circularis

Próchnica wtórna – Caries secundaria

Próchnica nietypowa – Caries atypica

Próchnica zatrzymana – Caries stationaria

Próchnica kwitnąca – Caries florida

Próchnica cementu korzeniowego lub korzenia – Caries cementi s. caries radicis dentis

plama próchnicowa – Macula alba, macula cariosa

korzeń zęba – Radix dentis

martwica miazgi – Necrosis pulpae

zgorzel miazgi – Gangraena pulpae

zapalenie ozębnej – Periodontitis

zapalenie miazgi - Pulpitis

ropień – Abscessus

rozchwianie zębów (zwichnięcie) – Luxatio

utrudnione wyrzynanie zęba – Dentitio difficilis

nieprzyjemny zapach z ust – foetor ex ore

nabyta osłonka zębowa – acquired pellicle, dental cuticle

biały nalot – materia alba

kamień nazębny – calculus dentalis

kamień nazębny naddziąsłowy – calculus supragingivalis

kamień poddziąsłowy – calculus subgingivalis

zapalenie dziąsła – gingivitis

nieżytowe zapalenie dziąsła – gingivitis catarrhalis

rozrostowe zapalenie dziąseł – gingivitis hyperplastica

ziarninowe zapalenie dziąseł – gingivitis granulosa

zapalenie przyzębia - periodontitis

Odpady medyczne

Dziś słówko o odpadach medycznych. Przeglądając różne fora dla asystentek i higienistek zauważyłam, że wiele z nas ma problem właśnie z klasyfikacją odpadów, kodami oraz gdzie i jakie odpady wyrzucamy.

ODPADY MEDYCZNE (podział wg Ustawy):

1. odpady komunalne – odpady powstałe w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.
2. odpady medyczne – są to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny.

Odpady medyczne to substancje stałe, ciekłe i gazowe powstające przy leczeniu, diagnozowaniu oraz profilaktyce, w działalności medycznej prowadzonej w obiektach lecznictwa zamkniętego, otwartego oraz w obiektach badawczych i eksperymentalnych. Odpady medyczne powstają w różnych jednostkach opieki zdrowotnej, takich jak: szpitale ogólne, szpitale psychiatryczne, sanatoria rehabilitacyjne, ośrodki leczenia odwykowego, ośrodki rehabilitacyjne dla narkomanów, zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze, zakłady leczniczo wychowawcze, zakłady opiekuńczo-lecznicze, szpitale uzdrowiskowe, sanatoria uzdrowiskowe, hospicja, przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie, punkty lekarskie, praktyki lekarskie (indywidualne, indywidualne specjalistyczne i grupowe).

Klasyfikacja odpadów medycznych:

1. odpady bytowo-gospodarcze – odpady z pomieszczeń biurowych, administracyjnych, zaplecza warsztatowego i służb technicznych

• odpady bytowe z oddziałów nie zabiegowych
• odpady z kuchni i resztki posiłków z oddziałów niezakaźnych

2. odpady specyficzne (zakaźne) – odpady, które mają bezpośredni kontakt z chorymi i stanowią zagrożenie infekcyjne dla ludzi i środowiska

• odpady zakażone drobnoustrojami, np. zużyte materiały opatrunkowe, materiały laboratoryjne i medyczne, amputowane części ciała, zwłoki zwierząt doświadczalnych
• leki cytostatyczne (chemioterapia) i sprzęt używany przy ich podawaniu
• opakowania po lekach oraz leki przeterminowane

3. odpady specjalne:

• odpady radioaktywne i srebronośne (np. amalgamaty)
• zużyte diagnostyki izotopowe, oleje, baterie, rozpuszczalniki i odczynniki chemiczne
• substancje toksyczne oraz chemiczne nie nadające się do spalenia ze względów BHP
• uszkodzone termometry rtęciowe i zużyte świetlówki

4. odpady wtórne – pozostałości po przeróbce termicznej odpadów specyficznych:

• popiół
• zeszklony żużel
• wyżarzone elementy metalowe
• pyły i szlamy pochodzące z urządzeń odpylających

KODY ODPADÓW MEDYCZNYCH:

18 – odpady medyczne i weterynaryjne

01 – odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej

* - szczególnie niebezpieczna grupa odpadów

• 18 01 01 – narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich resztki
• 18 01 02* - części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej przechowywania
• 18 01 03* - inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt
• 18 01 04 – inne odpady niż wymienione w 18 01 03*
• 18 01 06* - chemikalia, w tym odczynniki chemiczne zawierające substancje niebezpieczne
• 18 01 07 – chemikalia, w tym odczynniki chemiczne inne niż wymienione w 18 01 06*
• 18 01 08* - leki cytotoksyczne i cytostatyczne
• 18 01 09 – leki inne niż wymienione w 18 01 08*
• 18 01 10* - odpady amalgamatu dentystycznego
• 18 01 80* - zużyte kąpiele lecznicze aktywne biologicznie o właściwościach zakaźnych
• 18 01 81 – zużyte kąpiele lecznicze inne niż wymienione w 18 01 80*
• 18 01 82* - pozostałości z żywienia pacjentów oddziałów zakaźnych

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dn.23 sierpnia 2007r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi na podstawie art. 7ust.4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 39z 2007r., poz. 251 i Nr.88, poz.587) odpady medyczne grupuje się w następujący sposób:

1. odpady medyczne o kodach 18 01 02,18 01 03,18 01 80,18 01 82,zwane dalej „odpadami zakaźnymi”, są to odpady niebezpieczne, które zawierają żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do przyjęcia,że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub innych żywych organizmów.
2. odpady medyczne o kodach 18 01 06, 18 01 08,18 01 82 zwane „odpadmi”, są to odpady niebezpieczne, które zawierają substancje chemiczne, o których wiadomo lub co do,których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby niezakaźne u ludzi lub innych żywych organizmów, albo mogą być źródłem skażenia środowiska.
3. odpady medyczne o kodach 18 01 01,18 01 04, 18 01 07, 18 01 09, 18 01 81 zwane „odpadami pozostałymi”, są to odpady medyczne nieposiadające właściwości niebezpiecznych.

Postępowanie z ostrymi odpadami (igły, kaniule, ostrza, wiertła itp.)

1. Bezpośrednio po użyciu umieszczać ostre odpady w plastikowym, twardościennym pojemniku, nie oddzielając igieł od strzykawek.
2. Pojemniki napełniać do 2/3 objętości.
3. Pojemniki opisywać datą rozpoczęcia użytkowania i datą zamknięcia4. Pojemniki napełniamy maksymalnie przez 4–5 dni. Do momentu odbioru do utylizacji, pojemniki przechowujemy w wydzielonym pomieszczeniu, o temp. do 10 °C – do 48 godzin, o temp. < 10°C do 14 dni

Postępowanie z odpadami medycznymi.

Odpady medyczne, powstałe w trakcie udzielania świadczeń zdrowotnych w jednostkach ochrony zdrowia oraz w ośrodkach prowadzących badania i doświadczenia naukowe w zakresie medycyny, zbiera się selektywnie w miejscach ich powstawania z podziałem na odpady zakaźne, specjalne i pozostałe. Odpady te powinny zostać usunięte przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych, zgodnie z procedurą.

Odpady niebezpieczne z wyjątkiem odpadów o ostrych końcówkach i krawędziach:

1. Zbiera się w miejscu ich powstawania i wyrzuca do: wiadra pedałowego wyłożonego workiem foliowym lub do worka jednorazowego użytku z folii polietylenowej, nieprzezroczystego, wytrzymałego, odpornego na działanie wilgoci i środków chemicznych, z możliwością jednokrotnego zamknięcia, zawieszonego na stelażu
2. Worki jednorazowego użycia umieszcza się na stelażach lub w sztywnych pojemnikach,w taki sposób, aby ich górna wywinięta na szerokość 20 cm. Krawędź, nie uległa skażeniu.
3. Wiadra pedałowe po usunięciu worka myjemy i dezynfekujemy
4. Odpady medyczne o ostrych końcach krawędziach zbiera się w sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, odpornych mechanicznie na przekucie bądź przecięcie pojemnikach jednorazowego użytku. Pojemniki te umieszcza się w miejscach powstawania odpadów.
5. Pojemniki lub worki,o których mowa wyżej, należy wymieniać na nowe, nie rzadziej niż jeden raz dziennie. Mogą być one wypełnione nie więcej niż 2/3 ich objętości.
6. Pojemniki lub worki,o których mowa wyżej, należy wymieniać na nowe, nie rzadziej niż co 48 godzin: mogą być one wypełnione nie więcej niż do 2/3 ich objętości.
7. Niedopuszczalne jest otwieranie raz zamkniętych pojemników lub worków jednorazowego użytku.
8. W przypadku uszkodzenia worka lub pojemnika należy go w całości umieścić w innym większym nieuszkodzonym worku lub pojemniku.
9. Każdy pojemnik i worek jednorazowego użycia powinien posiadać:

• widoczne oznakowanie, świadczące o rodzaju odpadów w nich przechowywanych,
• widoczne oznakowanie świadczące o miejscu pochodzenia odpadów,
• datę zamknięcia,
• informacje pozwalające zidentyfikować osobę zamykająca pojemnik lub worek.

10. Odpady zakaźne gromadzi się w workach koloru czerwonego.

Segregacja odpadów w poszczególnych pojemnikach (wg książki „Egzamin zawodowy. Asystentka stomatologiczna” Wydawnictwo Edukacyjne ESAN)

CZERWONY WOREK (odpady medyczne skażone), np:

• jednorazowe środki ochrony indywidualnej pacjenta (serweta, ochraniacz na zagłówek, wkład do spluwaczki, kubek, końcówka ślinociągu),
• rękawiczki jednorazowe lekarza i asystentki/higienistki,
• maseczka jednorazowa,
• gaziki po dezynfekcji asystora,
• opakowanie po soli fizjologicznej,
• wałeczki ligniny, kulki waty, sączki papierowe,
• resztki materiałów.

NIEBIESKI WOREK (odpady medyczne pozostałe), np:

• opakowanie papierowo-foliowe po narzędziach,
• inne opakowania, jeśli są puste, np. po gazikach, masie wyciskowej,
• resztki masy wyciskowej z miski.

TWARDOŚCIENNY POJEMNIK (odpady ostre), np:

• strzykawki wraz z igłami,
• igła użyta do nabrania znieczulenia,
• ostrze skalpela,
• igła atraumatyczna z pozostałą nicią,
• ampułka po środku znieczulającym.

Podręczniki

Lista podręczników niezbędnych i bardzo pomocnych w nauce dla asystentek i higienistek:

1. „Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych” red. nauk. Prof. Z. Jańczuka
2. „Asystowanie w stomatologii. Podręcznik dla asyst i higienistek stomatologicznych” L.V. Barnett; red. wersji polskiej M. Bladowski
3. „Profilaktyka profesjonalna w stomatologii” Z. Jańczuk
4. „Atlas. Techniki pracy na cztery ręce w stomatologii ogólnej” M. Bladowski
5. „Zdrowie jamy ustnej. Edukacja i promocja” Ann Felton
6. „Zasady pracy przy leżącym pacjencie. Kompendium praktyki stomatologicznej” Z. Jańczuk, M. Bladowski
7. „Ortopedia szczękowa. Zasady i praktyka” pod red. F. Łabiszewskiej-Jaruzelskiej
8. „Kompendium Farmakoterapii dla stomatologów” red. Z. Jańczuk, L. Samochowiec, J. Wójcicki
9. „Próchnica zębów” M. Tanasiewicz
10. „Periodontologia współczesna” pod red. R. Górskiej
11. „Stomatologia dziecięca” A. Cameron, R.P. Widmar
12. „Materiały stomatologiczne” pod red. U. Kaczmarek
13. „Stomatologia wieku rozwojowego” red. nauk. Prof. M. Szpringer-Nodzak
14. „Zarys współczesnej ortodoncji” pod red. I. Karłowskiej
15. „Farmakologia dla stomatologów” T. Krzemiński
16. „Usuwanie złogów nazębnych. Instrumentarium i procedura zabiegowa” W. Jurczyński, M. Pawelczyk-Madfalińska
17. „Stomatologia zachowawcza, zarys kliniczny. Podręcznik dla studentów stomatologii” Z. Jańczuk
18. „Ortopedia szczękowa, zasady i praktyka” pod red. F. Łabiszewskiej-Jaruzelskiej
19. „Propedeutyka stomatologii” Z. Jańczuk
20. „Stany nagłe w stomatologii” M.H.J. Sikorska-Jaroszyńska, A. Jaroszyński, K. Brzeziński
21. „Anatomia i fizjologia człowieka” A. Michajlik, W. Ramotowski
22. „Anatomia zębów stałych” pod red. D. Piątowskiej
23. „Stomatologia zachowawcza” pod red. D. Piątowskiej
24. „Anatomia głowy dla stomatologów” W. Łasiński

Pamiętajcie naszą "biblią" jest „Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych” - tak więc powinnyśmy mieć go w "małym palcu".

Witam

Witajcie.
Za rok mam egzamin higienistki i postanowiłam już teraz zacząć do niego przygotowanie. Stworzyłam tego bloga aby pomóc wszystkim, którzy tak jak ja obawiają się egzaminu i chcieli by się jak najlepiej do niego przygotować. Będą tu zamieszczane informacje zarówno dla higienistek, jak i asystentek stomatologicznych. Tak więc zaczynamy...